Umut Berhan ŞEN
Global Akademi Merkezi (GAM) Uzmanı
Bugün, Beyaz Saray'da yankılanan bir söz düellosuna, savaşın ortasındaki bir liderin çaresizliğine ve küresel güç oyunlarının gölgesinde sıkışmış bir çatışma sürecine bakacağız.
Tarih 28 Şubat 2025 ve Donald Trump ile Volodimir Zelenski arasındaki son karşılaşma, diplomasinin ne kadar sert ne kadar kişisel olabileceğini bir kez daha gözler önüne serdi.
Trump ve Zelenski, Beyaz Saray'da bir araya geldi.
Ama bu, dostane bir el sıkışma ya da ortak bir vizyon sunumu değildi.
Trump, Ukrayna liderini adeta kabahat işlemiş bir çocuk gibi azarladı.
"Müteşekkir olman lazım" dediği duyuldu.
Zelenski'yi ABD'nin milyarlarca dolarlık desteğini takdir etmemekle, hatta barışı riske atmakla suçladı.
Öyle ki, planlanan ortak basın toplantısı iptal edildi.
Trump, kapıyı gösterircesine şu sözlerle görüşmeyi bitirdi:
Barışa hazır olduğunda geri gel.
Trump'ın "çılgın adam" tavrı ne kadar gerçek ve nereye kadar geçerli?
Peki, bu ne anlama geliyor?
Trump'ın sert üslubu yeni değil.
Zaten o, her zaman kişisel pazarlıkların adamı oldu.
Ama burada daha büyük bir resim var:
Ukrayna, Rusya'ya karşı ezilmeden ayakta kalmaya çalışırken, ABD gibi süper güçlerin kaprislerine ne kadar dayanabilir?
Zelenski, savaşın başından beri çatışma sürecini devam ettirme konusunda kararlı göründü.
Ama neticede hiçbir jeopolitik derinliği olmayan, komedyenlikten gelip tanklara kafa tutmaya çalışan bir adamdan bahsediyoruz.
Ama dünün görüntüleri, onun acizliğini, liderlik ve irade krizini, garibanlığını, yani bağımlılığını da hatırlattı.
Hiç kuşkusuz Ukrayna'nın nefesi, Batı'nın silahlarına ve parasına bağlı.
Şimdi şunu soralım: Zelenski boyun eğer mi?
Trump'ın barış baskısı, Rusya'ya taviz verilmesi demek.
Zira Donbas'ta toprak bırakmak, NATO hayalini rafa kaldırmak demek.
Eğer eğilirse, belki içeride "vatan haini" damgası yiyebilir ki, bu siyasi açıdan sonu olur.
Ama direnirse?
Yardımlar azalır, cephede kayıplar artar, halkın morali çöker.
Bu, tam bir çıkmaz.
Zira Ukrayna, savaş boyunca çekmediği dert, çile kalmamış bir ülke: şehirler harap, milyonlar evsiz, ekonomi bitik.
Sahi, Zelenski'nin yerinde olsanız ne yapardınız?
Trump'a dönersek; yardımları tamamen keser mi?
Sanmıyorum.
Rusya'ya zafer hediye etmek, onun "Amerika'yı büyük yapma" iddiasına ters.
Lakin, Ukrayna'ya yönelik desteği bir sopa-ödül oyununa çevirebilir.
Dolayısıyla Zelenski "uslu durursa" silah akar, aksi takdirde kesintiler kapıda.
Bu, Trump'ın iç politikadaki tabanını da memnun eder ve "Ukrayna'ya niye bu kadar harcıyoruz?" diye soranlara bir cevap olur.
